-
1 болт с головкой
Турецко-русский словарь и русско-турецкий словарь по строительству и архитектуре > болт с головкой
-
2 промывной унитаз
baslı klozet, şaslı klozetТурецко-русский словарь и русско-турецкий словарь по строительству и архитектуре > промывной унитаз
-
3 ...главый
-
4 основной
temel; esas; belli başlı; ana; asıl; asliосновны́е зако́ны диале́ктики — diyalektiğin temel yasaları
основные сре́дства произво́дства — temel / belli başlı üretim araçları
его́ основна́я обя́занность — asıl görevi
основно́е усло́вие — temel koşul
основно́й парашю́т — asıl paraşüt
основно́й претенде́нт — спорт. bir numaralı favori
основно́е вре́мя ма́тча — maçın normal süresi
основно́й окла́д — asli maaş
основно́й зако́н (конституция) — anayasa
••основно́й капита́л — sabit sermaye
в основны́х черта́х — ana çizgileriyle
-
5 самый
1) aynıэ́то то́ же са́мое — aynı şeydir
в э́тот са́мый моме́нт... — tam o anda...
2) (прямо, как раз) tam; taна са́мом берегу́ мо́ря — tam deniz kenarında
у са́мой скалы́ — kayanın dibinde
под са́мым у́хом — kulağının hemen dibinde
в са́мом низу́ — en altta
с са́мого нача́ла — ta başından beri
до са́мого утра́ — ta sabaha kadar
сейча́с са́мое вре́мя пообе́дать — yemek yemenin tam sırası
(сейча́с) са́мый подходя́щий моме́нт / слу́чай — fırsat bu fırsat
о́коло са́мого до́ма — evin yanıbaşında
на са́мом углу́ у́лицы — sokağın köşe başında
у са́мых воро́т — спорт. kale ağzında
поклони́ться до са́мой земли́ — yerlere kadar eğilmek
3) ( как таковой) başlı başınaса́мое его́ молча́ние - ули́ка — onun susması başlı başına bir delildir
4) enса́мый лу́чший — en iyi
са́мый молодо́й из них — onların en genci
оста́лась са́мая ма́лость — pek az bir şey kaldı
да он са́мый настоя́щий жу́лик! — herif buz gibi hırsız!
са́мое стра́нное то, что... — işin en tuhaf yanı şudur ki...
и что са́мое стра́нное... — işin asıl tuhafı,...
••на са́мом де́ле — gerçekte
в са́мом де́ле (точно, правда) — sahi, sahiden
в са́мом де́ле? — sahi mi?
в са́мый раз — см. раз
-
6 целый
bütün; sağlam* * *1) (bir) bütün; bütün / tüm bir; koca:... dolusuце́лая карто́фелина — bir bütün patates
он съел це́лый арбу́з — bütün bir karpuzu yedi
це́лый ваго́н дров — bir vagon dolusu odun
це́лое ведро́ молока́ — bir kova dolusu süt
вы́тесать что-л. из це́лого куска́ де́рева — yekpare ağaçtan yontarak yapmak
2) bütün, bütün birза це́лый год — bütün bir yılda
це́лую зи́му — bütün bir kış
це́лыми дня́ми / по це́лым дням — günlerce
це́лыми неде́лями / по це́лым неде́лям — haftalarca
це́лых три го́да — tam üç yıl
ра́ди э́того он труди́лся це́лую жизнь — bunun için o bir ömür boyu çalıştı
он проспа́л це́лый день — bütün bir gün uyumuştu
они руга́лись це́лых три часа́! — üç koca saat ağız kavgası ettiler!
3) birна це́лый класс был оди́н еди́нственный буква́рь — koskoca bir sınıfa tek bir alfabe düşüyordu
он на́нял це́лую колле́гию адвока́тов — bir baro dolusu avukat tuttu
тако́го в це́лом ми́ре не найдёшь — böylesini tüm dünyada bulamazsın
4) разг.откры́ть це́лую эпо́ху в... —...da başlı-başına bir devir açmak
э́то це́лая пробле́ма — bu, başlı başına bir sorundur
5) sağlamстекло́ оста́лось це́лым — cam sağlam kaldı
он (оста́лся) цел (не погиб) — sağ kaldı
он верну́лся цел и невреди́м — sağ salim döndü
де́ньги оста́лись це́лыми (не израсходованы) — para elde kaldı
у тебя́ (ещё) це́ла́ э́та кни́га? — o kitabın duruyor mu?
э́то зда́ние це́ло и поны́не — o bina halâ ayakta duruyor
••це́лое число́ — мат. tam sayı
в це́лом — genellikle
рассмотре́ть пробле́му в це́лом — sorunu tümü ile ele almak
-
7 винт с квадратной головкой
kare başlı vida, dört köşe başlı vidaТурецко-русский словарь и русско-турецкий словарь по строительству и архитектуре > винт с квадратной головкой
-
8 пожилой
esli-başlıпожилой человек - esli-başlı adam -
9 капуста
kələm -
10 главный
ana* * *1) ana; asıl; başlıca; belli başlıгла́вная у́лица — ana cadde
гла́вный го́род — başlıca şehir; başkent ( столица)
два гла́вных претенде́нта на э́том турни́ре — bu turnuvanın iki büyük favorisi
гла́вная причи́на — ana / asıl neden
гла́вное усло́вие — temel koşul
гла́вный вино́вник (преступления) — юр. esas suçlu; asli fail
гла́вный уда́р — воен. asıl taarruz
2) ( старший по положению) başгла́вный инжене́р — baş mühendis
гла́вный судья́ — спорт. başhakem
3) (гла́вное) → сущ., с asıl olan; aslolanгла́вное - поня́ть — aslolan anlamaktır
гла́вное, что он хоте́л сказа́ть... — asıl söylemek istediği,...
а са́мое гла́вное,... — en önemlisi de...
••гла́вное предложе́ние — грам. temel cümle
гла́вным о́бразом — başlıca (olarak)
-
11 двуглавый
в соч.двугла́вая мы́шца — анат. pazı; pazu
двугла́вый орёл — анат., ист. iki başlı kartal
-
12 определённый
1) belirli, muayyen, belli başlı2) belirgin; belginопределённый сдвиг вле́во — belirgin bir sola kayış
3) bazı, kimiв определённых слу́чаях — bazı hallerde
э́то - определённый успе́х — bu, şüphe götürmez bir başarıdır
-
13 ориентир
м( arazide) belli başlı nokta -
14 сам
само́, са́ми1) kendi; kendi kendine, kendi başına, kendiliğindenон сам упа́л — kendi düştü
я сам пое́ду — kendim gideceğim
хо́чешь, сам попро́буй / испро́буй — istersen sen dene
ты сам во всём винова́т — kabahat hep sende
больно́й сам попроси́л есть — hasta kendiliğinden yemek istedi
ребёнок до́лжен одева́ться сам — çocuğun kendi kendine giyinmesi gerek
он сам научи́лся игра́ть на скри́пке — kemanı kendi kendine öğrendi
он сам не зна́ет, что де́лает / твори́т — yaptığını bilmiyor
сам того́ не замеча́я — kendi dahi farkında olmadan
дверь сама́ откры́лась — kapı kendiliğinden açıldı
населе́ние самой Москвы́ — asıl Moskova'nın nüfusu
вы из самого́ Ки́ева? — Kiev'in içinden misiniz?
э́то опрове́ргнуто само́й жи́знью — bu bizzat hayat tarafından yalanlandı
угрожа́ть самому́ существова́нию челове́чества — insanlığın bizzat varlığını tehdit etmek
переда́шь письмо́ самому́ дире́ктору — mektubu müdürün kendisine vereceksin
2) ta kendisi; timsaliэ́то - сама́ и́стина — bu, gerçeğin ta kendisi
он - сама́ ве́жливость — nezaketin timsalidir
••сам по себе — ( самостоятельно) kendi başına / kendine; ( как таковой) başlı başına
быть сами́м собо́й — kendi kendisi olmak
э́то уж само́ собо́й — orası şüphesiz
-
15 самостоятельность
жbağımsızlık; özerklik; özgünlük ( оригинальность)экономи́ческая самостоя́тельность (государства) — ekonomik bağımsızlık
профсою́з сохраня́л свою́ самостоя́тельность — sendika özerkliğini korumaktaydı
самостоя́тельность э́той нау́ки уже́ не вызыва́ет сомне́ний — bu bilimin başlı başına bir bilim olduğu artık şüphe götürmez
-
16 самостоятельный
bağımsız; özerkсамостоя́тельное госуда́рство — bağımsız devlet
самостоя́тельная организа́ция — özerk örgüt
самостоя́тельный производи́тель — эк. özerk üretici
киберне́тика ста́ла самостоя́тельной нау́кой — sibernetik başlı başına bir bilim haline geldi
самостоя́тельный нау́чный труд — özgün bir bilimsel yapıt
э́то бы́ло его́ пе́рвое самостоя́тельное путеше́ствие — bu onun kendi başına yaptığı ilk gezi idi
э́то сло́во не име́ет самостоя́тельного значе́ния — bu sözün kendi / tek başına anlamı yoktur
-
17 самоцель
жbaşlı / kendi başına amaçэ́то не самоце́ль — bu, kendi başına bir amaç değildir
-
18 своенравный
dik başlı; kaprisli -
19 серьёзный
врзciddi; vahim ( опасный)серьёзный челове́к — ciddi / ağır başlı bir kişi
серьёзное лицо́ — ciddi yüz
серьёзные труды́ / произведе́ния — ciddi yapıtlar
о́чень серьёзное де́ло — çok ciddi bir iş
серьёзные оши́бки — vahim hatalar
серьёзный ремо́нт — esaslı bir onarım
серьёзная боле́знь — ciddi / vahim bir hastalık
с серьёзным ви́дом — ciddi bir eda ile
-
20 событие
olay,hadise* * *ссобы́тия после́дних лет — son yılların olayları / gelişmeleri
происходя́щие в стране́ собы́тия — ülkede olup bitenler, ülkede yer alan olaylar
после́дующее разви́тие собы́тий — sonraki gelişmeler
э́то це́лое собы́тие — bu başlı başına bir olaydır
См. также в других словарях:
başlı — sf. Başı olan O zaman kırmızı başlı kibritler vardı ya. P. Safa Birleşik Sözler başlı başına ağırbaşlı belli başlı dikbaşlı iki başlı pek ba … Çağatay Osmanlı Sözlük
başlı-başına — z. 1. Nəzarətsiz, baxımsız, himayəsiz. Başlı başına qoymaq (buraxmaq). Başlı başına qalmaq. – <Sərdar Rəşid:> Mən heç vaxt səni başlı başına qoyub getmək istəməzdim. M. S. O.. 2. Öz bildiyi kimi, özbaşına, kefi istədiyi kimi, sərbəst. Başlı … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
başlı başına — zf. 1) Başka bir şeye ihtiyaç duymadan Sevmek başlı başına saadettir. A. Gündüz 2) Bütün yönleriyle Bu konu başlı başına bir araştırma konusudur … Çağatay Osmanlı Sözlük
başlı — sif. 1. Başı, təpəsi olan. 2. məc. dan. Ağıllı, zehinli, çox bilikli. Dünən <Abbasın> evinə gələn kim imişsə, başlı adam imiş, «içərilərdən» gəlmişmiş. M. C … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
başlı-başınalıq — is. Özbaşınalıq, hərkihərkilik, qanunsuzluq, nizamsızlıq. Başlıbaşınalıq etmək … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
əməlli-başlı — sif. və zərf Olduqca yaxşı, bütün tələbata cavab verən, mükəmməl, nöqsansız, bütün, tam, ciddi. Əməllibaşlı bir şey. Əməlli başlı bir usta tapmaq. Əməlli başlı işləmək. // Əsaslı surətdə, lazımınca, lazımi kimi, istənildiyi kimi. Heç bir şeyi… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
ağıllı-başlı — sif. 1. Yaxşı, layiqli, lazımi şəkildə, qaydalı, sanballı, əməlli. <Əsgər bəy:> Heydər bəy, bu niyyətdən düş, mənə bir on beş gün möhlət ver, mən sənə toy xərci hazır edim, ağıllı başlı toy elə! M. F. A.. <Hacı Həsən:> Sənin dərdin az … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
fərli-başlı — bax ağıllı başlı 1 ci mənada. Fərli başlı geyim. Bayılın neft verən mədəni, düzdür, çoxdur; Fərli başlı ora ki getməyə bir yol yoxdur. Ə. V … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
belli başlı — sf. 1) Belirli, muayyen Dilimiz de mizah gazetelerinin belli başlı alay konuları arasında idi. F. R. Atay 2) Önemli Bu kongrenin belli başlı adamı İsmail Kemal di. Y. K. Beyatlı … Çağatay Osmanlı Sözlük
yaşlı başlı — sf. Yaşlı ve görgülü, olgun Kır kahvesinde, yaşlı başlı, saçlı sakallı, adlı sanlı ... Koca adamlar ..., bizler, çocuklar gibi tombala oynuyoruz. R. H. Karay … Çağatay Osmanlı Sözlük
yumuşak başlı — sf. Uysal, kolay yola gelen (kimse) Ben, sakin, yumuşak başlı bir adamım. R. N. Güntekin … Çağatay Osmanlı Sözlük